XXIV. Geralli vicecomitis donatio ad ecclesiam Agerens. facta anno MCLII. (1152)

XXIV. 

Geralli vicecomitis donatio ad ecclesiam Agerens. facta anno MCLII. (1152) 

(V. pág. 148.) 

Ex arch. eiusd. eccl. núm. 290. 

Notum sit omnibus, tam presentibus quam futuris, quod ego Geraldus vicecomes Ageris, divinâ inspiratione compunctus, dono atque difinio mea pura, et sincera voluntate Domino Deo et ecclesiae Sancti Petri villae meae Ageris, totum illum decimarium et primiciarium, cum omnibus aliis iuribus, censibus, usaticis, et stachamentis ad ipsam turrem sive quadram de Cucul termini Ageris, quae advenit mihi ex donatione facta avo (avi : abuelo : yayo) meo domno Poncio Geraldi per dompnum Arnaldum Mironis terrae conquestae de sarracenis; ita, videlicet, quod dividatur per hunc modum, videlicet, unam partem pro sacriscustodia dictae ecclesiae, pro una lampade perpetuo illuminanda in capella beatae Mariae Magdalenae, et pro quatuor brandones decentes, qui continue annis singulis ardeant ante monumentum corporis Christi in die Ioves Sancta (Jueves Santo), usque post receptionem eiusdem, ac etiam pro quindecim brandonellis sufficientes accendendis in facibus, videlicet, septimanae sanctae, in matutinis de vespere, et aliam partem ad abbates presentes et futuros dictae ecclesiae Sancti Petri per aliam lampadem illuminandam perpetuo in capella beatae Catharinae, et aliam partem pro uno capellano, quem instituo, et succesores eius instituendum, qui habeat celebrare pro anima mea, et de parentum meorum, reliquam vero partem michi, et ad succesores meos tantumodo reservando; et hoc propter tortum et magnum dampnum, quem feci ecclesiae praedictae Sancti Petri, eo quod consului, quod pater meus domnus Geraldus Poncii vice comes quondam reciperet, et appropiaret sibi per forzam honorem et alaudium de Villamayore (Vilamajor), quae erat ecclesiae Sancti Petri, et alia plura dampna, propter odium, et ranchorem, quem portabam contra abbatem ecclesiae praedictae, et canonicos eius. Id totum donum praescriptum ad modum supra expecificatum dono, et trado, et de meo iure in vestro trado dominio et potestati. Tali vero pactu, ut abbas, nec sacricustos, sicut nec capellanus presentes, et futuros, ullo modo posint dare, nec alienare ad dampnum ecclesiae. Et est manifestum, quod si ego donator, aut ullus homo vel femina, qui hanc cartam donationis pro irrumpendum venerit, aut inquietare voluerit, in duplo vobis componat, et postea iram Dei incurrat, et a corpore Christi, et a comunione fidelium segregatum inveniat, ac cum Dathan et Abiron, quos terra vivos absorbuit, et Iuda traditore in inferno inferiori portionem accipiat. Actum est hoc tercio Kalendas Martii, anno incarnationis MCLII. = Sig+num Geraldi vicecomes, qui hanc cartam donationis mandavi scribere, et testibus firmare iusi. = Sig+num Poncii de Capraria. = Sig+num Bernardi de Camporrells. = Sig+num Poncii de Soler, milites: hi sunt testes. = Sig+num Pauli abbas. = Sig+num Guillermi Romani prior. =  Sig+num Beringarii prior Momagrastensis. = Sig+num Petri Sancti Iusti. = Sig+num Ati sacricustos. = Sig+num Arnalli Bellimontis. = Sig+num Bertrandi Castrensis. = Sig+num Magistri Helie. = Sig+num Poncii praepositi, canonici, qui praedicta acceptamus cum gratiarum accione, et complere promittimus, laudamus, atque firmamus. = Sig+num comes Poncius, qui hoc donum praescriptum laudo atque adfirmo. = Guillermus Brunus praesbiter rogatus scripsit, et hoc + fecit die et anno praefixo.

XV. Nicolai papae II. bulla, ecclesiam Agerens. Sedi apostolicae subiicientis, anno MLX. (1060)

XV. 

Nicolai papae II. bulla, ecclesiam Agerens. Sedi apostolicae subiicientis, anno MLX. (1060) (V. pág. 112.) 

Ex transl. in arch. eiusd. eccl. núm. 36. 

Hoc est translatum bene, et fideliter sumptum XVIII. Kalendas Februarii, anno Domini millessimo trecentesimo tertio, auctoritate venerabilis Dalmatii de Monte Olivo (Montoliu), decani, et officialis Tarraconae, a quodam privilegio papali, non abraso, nec cancellato, nec in aliqua sui parte abolito, cuius de verbo ad verbum tenor talis est: Nicholaus episcopus, servus servorum Dei, omnibus clericis canonice viventibus, et victuris in ecclesia, quae est constructa ad honorem Sancti Petri apostolorum principis, in Agerensi castro, salutem, et benedictionem, in perpetuum. Quia in commisa ecclesiarum Dei cura sollicite nobis est vigilandum, dignum, et honestissimum nobis videtur (ut) omnibus Dei ecclesiis subvenire, deffendere, auxiliari, et augere non desistamus. Quapropter ecclesiam Sancti Petri, quae est sita in praenominato castro, in tutelam Sancti Petri, et proprietatem suscipientes, omnibus modis studere volumus nostri muniminis praesidio fultam, nostrorumque succesorum semper manere. Quam, eo quod nuperrime de potestate paganorum, et gentilitatis errore divinitus liberatam per charissimum filium nostrum Arnallum, nobilissimum, et religiosissimum virum, inimicorum Dei agarenorum adversarium, et debellatorem novimus, ac oblatam Deo et Sancto Petro ab eodem et ab uxore sua Arsende pro redemptione animarum suarum, et a Guillermo filio eorum, et pro aeternae retributionis praemio, suscipimus in Sancti Petri proprietatem, et nostram, volumus auctoritate apostolica concedimus, et firmiter praecipimus, ut inviolabili vigore habeat quidquid canonice, et iuste sibi dare possumus in ecclesiasticis ac mundanis rebus; ita ut nullus episcopus, vel aliquis suus nuntius, aut quaelibet alia persona, a clericis ibidem Deo servientibus aliquod servitium, aut redditum exigat, vel subiectionem aliquam de omnibus quae nunc habet, vel habitura est, ut nulli episcopo liceat praefatae ecclesiae divinum officium prohibere, aut de clericis ibidem commorantibus quempiam excommunicare, aut sui officii prohibitione perturbare, aut aliquos causâ conversionis, poenitentiaeve ad eam venientes, vel divinum offitium audituros, vel ibidem parmansuros, ab ea separare, aut interdicere, vel quoquomodo laedere, quacumque perturbatione omni remota, in nullo impediantur canonice viventes, nisi forte, quod absit, contra canonica instituta in suum episcopum aliquid faciant unde haec perpeti debeant. Et volumus nos et authoritate apostolorum principum Petri, et Pauli firmiter iubemus, ut omnes ecclesias, et cellas, et praedia praefatae ecclesiae, et omnium, quae habet modo, et habitura est in perpetuum, quiete habeat, et possideat. Et nulli ecclesiae suae, sine culpa clericorum, contra iussa canonum divinum officium prohibeatur, aut excomunicetur. Statuentes apostolicâ censurâ decernimus, ut nulla persona magna sive parva nullum censum ab eadem ecclesia, cum omnibus sibi pertinentibus, exigere praesumat, vel habeat, nisi Romana ecclesia, quae habeat per quinquennium censum decem solidos aureos. Iste Arnallus vir prudentissimus, cum sua uxore, et filio, et posteris de sua proienie (progenie), habeat dignam subiectionem, et honorem, eo quod Dei auxilio liberaverunt terram illam de potestate, et errore Agarenorum (agarenos, sarracenos, moros). Et liceat eis ordinare abbatem in supra dicta ecclesia secundum suam voluntatem, quem congruum, et idoneum, et servitio Dei aptum ipsi cum clericis praefatae ecclesiae Sancti Petri canonice elegerint. Et abbati praedictae ecclesiae nullo modo liceat de praediis, et de castellis vendere quoquomodo, aut alienare ad dampnum ecclesiae. Si quis igitur huius nostri privilegii temere violator extiterit, et monitus canonice emendare contempserit, sciat se perpetui anathematis vinculo innodandum et insuper centum librarum auri poenâ mulctandum, medietatem sacro nostro Lateranensi palatio, et medietatem praefatae ecclesiae. Qui vero pia devotione conservator esse studuerit, et de suo aliquid praefatae ecclesiae dederit, vel auxilium fecerit, precibus apostolorum principum Petri, et Pauli, peccatorum suorum omnium ab Omnipotenti Deo veniam, et aeternae beatitudinis consequatur gloriam. Scriptum per manus Octaviani scrinii, et notarii sacri palatii in mense Aprili, et indictione XIII. = Bene valete. = Loco + sigilli. = Ego Bruno Praenestinus episcopus. = Ego Arnallus Aretinus episcopus. = Ego Cumbertinus Taurinensium praesul. = Ego Anselmus Dei misericordiâ Lucensis episcopus cognovi. = Ego Elodo Dei nutu Rosellanus episcopus cognovi. = Ego Anselmus Dei gratiâ episcopus Castrensis similiter feci. = Ego Godofredus Perusinus episcopus cognovi. = Ego frater Ioannes archipresbiter Sancti Petri. = Crescentius archipresbiter Sancti Petri. = Ioannes ... Sancti Petri. = Albertus archipresbiter Sancti Petri. = Datum Romae XVII. Kalendas Madii, anno ab incarnatione Iesu Christi MLX., per manus Umberti Sanctae Romanae sedis bibliothecarii, et sanctae ecclesiae Silvae Candidae episcopi, anno secundo pontificatus domni papae Nicholai secundi, indictione XIII. = Ego Dalmatius de Monte Olivo decanus, ac officialis Tarraconensis, huic transumpto authoritatem praestans subscribo. = Sig+num Michaelis Boterii, publici notarii Tarraconae, qui hoc scribi fecit. = Ego Bernardus Solzina hoc translatum bene, et fideliter feci mandato Michaelis Boterii Tarraconae notarii.