XXII. Claromontani concilii anno MXCV. habiti fragmenta nonnulla nusquam antehac edita.

XXII. 

Claromontani concilii anno MXCV. (1095) habiti fragmenta nonnulla nusquam antehac edita. (V. pág. 144.)

Ex membr. vetustate detrita in arch. eccl. Agerens. núm. 2134. 

De rebus ecclesiasticis nullus clericorum, vel monacorum inconsultis episcopis aliquid adquirere praesumat. = Urbanus II. sanctae Romanae ecclesiae episcopus, omnibus ortodoxis episcopis, congregato apud Claromontensem urbem multorum coepiscoporum sinodali conventu: Oposita est nobis a quibusdam eorum questio de ecclesiis, vel ecclesiasticis possessionibus a clericis vel monacis usque in praesentiarum, inconsultis episcopis, adquisitis. Nos autem usi saniori consilio, eorundem episcoporum condescendentes petitioni, providentesque ecclesiasticae paci, vel quia aliter absque inevitabili scandali periculo huiusmodi quaestio non poterat procedere, apostolica auctoritate decrevimus, ut ea quae a clericis, et monacis, a quibuscumque personis, prout potuerunt, usque hodie fuerunt adquisita, ea rata perhenniter, et inconvulsa permaneant. Hoc tamen tenore, ne in posterum, inconsultis episcopis, talia praesumant.

Qui monacorum propositum amet. = Duae sunt leges: una publica, altera privata. Publica lex est quae a Sanctis Patribus scriptis est confirmata, index canonum... et invito episcopo est recipiendus. IIII.C.XVIIII. quae quidem propter transgressiones est tradita. Verbi gratia, decretum est in canonibus clericos non debere a suo episcopatu ad alium transire sine commendatitiis litteris sui episcopi; quod propter criminosos constitutum est, ne videlicet infames ab aliquo episcopo suscipiantur personae. Solvant enim officia sua cum non poterant in suo episcopatu in aliquo deliberare; quod iuris praeceptis scriptis detestatum est. Lex vero privata est quae instinctu Spiritus Sancti in corde scribitur, sicut de quibusdam dicit apostolus: Qui habent legem Dei scriptam in cordibus suis; et alibi: cum gentes legem Dei non habebant, sinistraliter, quae legis sunt faciunt: ipsi sibi sunt leges. Si quis horum in ecclesia sua sub episcopo pro palam retinet, et seculariter vivit, suflatus Spiritu Sancto in aliquo monasterio, vel regulari canonica salvari voluerit, libere sibi conceditur; qui enim vel lege privata ducitur, nulla ratione exigitur, ut a publica vel lege constringatur. Dignior enim lex privata est quam publica. Spiritus quidem lex Dei est, qui Spiritu Dei aguntur, vel lege Dei ducuntur. Et quis est qui possit eum detinere? Qui hoc Spiritu Dei ducitur, et ut (f. etiam) episcopo suo contradicente, eat libere nostra auctoritate. Iuxta hunc lex non est posita; sed ubi Spiritus Dei, ibi libertas; et si Spiritu Dei ducemini, non estis sub lege. 

VI. Olivae monachi Rivipollensis, qui medio sec. XI. floruit, opuscula nusquam antehac edita

VI. 

Olivae monachi Rivipollensis, qui medio sec. XI. floruit, opuscula nusquam antehac edita. (V. pág. 56). 

Ex cod. Rivipoll. n. 37. 

Incipiunt epistolae de Paschali ciclo Dionisiali ab Oliva Sanctae Virginis Mariae Rivipollentis monacho editae. Incipit prologus metro editus heroicho. (heroico)

Continet iste statum paschalem circulus omnem.
In quo preteritos praesentes atque futuros 

Comperies annos paschales perpete cunctos. 

In latu denos habet idem, necne novenos, 

Et quater in longum septenos explicat annos. 

In quibus invenies epactas ordine solis, 

Quae Iani mensis feriam gestando Kalendis, 

Paschalem feriam designant semper hebreis. 

Sunt super his apices festum paschale ferentes 

Omnes in longum loca quatuor, atque tenentes 

Septem dissimiles sic linea continet una 

* (no se lee bien) Solis at epactam lunaris non fugit ullam; 

Omnis solaris lunares inchoat omnes. 

Bissextos (bisiestos) nigri monstrant sua per loca puncti, 

Alphabetum lunae signum quod conficit omne, 

Ut quo sit signo dubites in tempore nullo. 

A rubeis punctis cunctis hic incipit annis, 

Ut cito praesentem cognoscas inditionem. 

Prima patet ciclo terno signata colore, 

Ostendens ternos cicli retinere progressus. 

In quorum primo croceus, viridisque secundo, 

In primo croceus, iacinctinus atque secundo, 

Incipit, et terno rubeus color inditionem, 

Denis ac nonis paschalis terminus annis 

Continet hic feriam bissexti tempore primam, 

Septenam feriam alleluie tunc terminus ambit. 

Istum postque diem docti non optime quidam 

Alleluia carent, falso quia dogmate pollent, 

Pascha dierum octo sic accelerare peroptant, 

Septem bissextos quia linea continet una 

Annis septenis bissextus cum duodenis. 

Septimane ferias iterat hic perpete cunctas 

Centum triceni bissexti suntque ita terni. 

Ut sapias eram Domini presentibus annis, 

Appones annos tricenos bisque quaternos, 

Et quoti fuerint totam fore noveris eram. 

Embolismus post ciclum communis, et annis 

Ciclus et epactae seu lunae terminus omnis 

Ipsius ac numerus quibus inveniantur habetur. 

Namque dies lunae laeva perquirito parte, 

Et tribus epactis numeros quos iung... apte. 

Clareat ut cunctis quota (puede ser también queta) sit luna Kalendis, 

Signaque cum binis ternis duodena diebus 

Lumine luna suo ceu lustra mense sub uno, 

In dextra menses numeros ac cerne Kalendis 

Cum quibus adsignat ferias adiectio solis. 

Solis nempe dies Domini monstrantur, et anni 

Cernitur hoc ciclo lunae variatio tota, 

Solis et incessus sine fine videbitur omnis. 

Nullus inest error, cupias quod discere, lector: 

Intuitu facili reserantur cuncta legenti. 

Quingentis annis terdenis atque duobus 

Constat Paschalis directo tramite ciclus. 

Presens post istos iteratur computus annos, 

Qui simul est solis seu lunae temporis omnis. 

Quisquis amas ciclum dinoscere plenius istum, 

Conferat ut sensum, doctorem posce supernum, 

Et leges menti praesentes trade valenti; 

Sic quod quesieris, plene te nosce probabis.