LXXII. Charta donationis facta S. Martino de Petrarubea ab Alphonso, 1110

LXXII. 

Charta donationis facta S. Martino de Petrarubea ab Alphonso, Rege Castellae, an. MCX. (1110) (Vid pág. 200.)

(N. E. Es el rey Alfonso I de Aragón, el batallador, emperador, rey de León, Castilla y Toledo por el matrimonio con Urraca I de León, Aragón, Pamplona : Navarra, Ribagorza y Sobrarbe).

In Christi nomine et eius gratia: ego Adefonsus Dei gratia Imperator facio hanc cartam donacionis et confirmacionis Domino Deo et Sancto Martino de Petra rubea qui est in facie ipsius castri. Placuit mihi libenti animo et spontanea volumptate et propter amorem Dei et remissio peccatorum meorum dono et concedo et auctorizo Deum et Sancti Martini et ad ipsa sua ecclesia et ad Sancio meo scribano omnibus suis directaticis ad ecclesiam pertinentibus, et cum hereditatibus suis, et cum omnibus hominibus qui fuerunt vel erunt ex progenie de Cumba Algaris et de Mennan (o Menuan, la n parece u, cosa que pasa muchas veces incluso en libros impresos) filius eius, ita ut amplius non abeant ibi partem nec hereditatem in hoc saeculo Banzo Martin (Banço más abajo) et uxori suae Mariae nec filiis suis, nec generacio eorum pro qua dixerunt ad Sancio et ad sui parentes quod ego abebam eis datam illam ecclesiam per suam hereditatem et omnibus hominibus de Sancti Martini et mencierunt (: mintieron); quia ego nunquam dabo eis nec aliis..... et francos homines ad milites et laicis hominis. Et propter hoc mandavi ad Petro Ximino mea justicia et ad Ximino Sangiç meo merino ut semper egecissent mulier de Banço Martin Domina Maria et filii sui et generacio eorum de ecclesia Beati Martini et de omnibus parrochianis suis et de suis directaticis et misisent ibi in supra dicta ecclesia Sancti Martini Sancio et ut faciant inde dominio et poteroso de ecclesia et de omnibus parrochianis suis supra dictis. Et ut amplius in hoc saeculo non abeant nullum alium seniorem nisi Deum et Sancti Martini et clericis ibidem Deo servientibus et ut abeat et obtineat et possideat Sancio ecclesiam Beati Martini cum omnibus directaticis suis omnibus diebus vitae suae ad servitium Deo et eiusdem ecclesiae, et post obitum suum ad cui ille voluerit dimittere ad parentem suum qui fuerit de sua progenie et generacione et sit fidelis et prudens ad servicium Deo et ad ecclesia Beati Martini, et ita faciant post eum omni progenie suae per secula. Et ego Adefonsus Rex et Imperator feci hoc totum propter amorem Dei et aucmentum praedictae ecclesiae Sancti Martini, et cum consilio Domni Bernardi Archiepiscopi Toletanae Sedis et Legatus Sanctae Romanae Ecclesiae, et Domni Raimundi Barbastrensis Episcopi sive Rotensis, et Domni Stephani Oscensi Episcopi, et aliorum bonorum hominum, ita ut amplius in hoc saeculo non abeat nullam possesionem nullus homo laicus per suam hereditatem in supra dicta ecclesia Sancti Martini. Et nullus homo vel femina qui hoc meum donum vel testamentum et de Domno Bernardo Archiepiscopo, et de Episcopis supra nominatis disrumpere vel minuere voluerit, sit a Deo maledictus et omnibus Sanctis suis... excomunicatus de supra dictis Episcopis et de aliis et extraneus sit a Corpore Christi et cum Datan et Abiron et cum Juda traditore sit damnatus in infernum inferiorem. Amen. Signum Adefonsi + Imperatoris. Facta hanc cartam in mense octuber in terra de Campos in villa quod dicitur Osorno, in ripa de Pisorga (Pisuerga) fluminis, in era MCXLVIII. regnante Domino nostro Jhesu Christo in coelo et in terra, et sub eius imperio ego Adefonsus Dei gratia Rex et Imperator in Castella et in Toleto, (falta León) in Aragonia et in Pampilonia, in Superarbi et Ripacurcia, Bernardus Archiepiscopus in Toleto, Raimundus Episcopus in Barbastro, Stephanus Episcopus in Osca, Aurelia in Toleto, Eneco Ximin in Socobia, Aurial Garçez in Castro Soriz, Caxal in Nagara (Nájera), Lop Lopiç in Calahorra, Lop Garçeç in Stella, Açenar Acenariz in Funes, Barbaça in Lusia, Castatig in Bel, Sancio Johannes in Osca, Ato Garçeç in Barbastro, Domno Redmiro in Monteson, Pere Ramon in Stata, Berenguer Gombal in Capella, Ramon Amat in Petrarubea, Comite Bernardo in Fontetoba, Pere Mir in Bonabar. =
Ego Petro de Aguero jussu Domini mei Imperatoris hanc cartam scripsi, et hoc signum + feci.

II. Officium in festo Sancti Caroli Magni Imperatoris et Confessoris.

II.

IV kalend. februarii.

Officium in festo Sancti Caroli Magni Imperatoris et Confessoris. (Vid. pág. 10.)

Ex Breviar. eccl. Gerund. ms. anno 1339.

Ad primos Vesp. super Psalm. 1.a tantum Aña. Regali natus de stirpe, Deoque probatus Karolus illicite sprevit contagia vitae. Psal. feriales. = Capit. Non est inventus. = R). Te secutus miles. = Ymnus. Iste confessor. = V). Amavit. = Ad Mag. Aña. O spes afflictis, timor hostibus, hostia victis, regula virtutis, juris via, forma salutis, Karole servorum pia suscipe vota tuorum. Oro. Deus qui superhabundanti faecunditate bonitatis tuae Beatum Karolum Magnum, Imperatorem et Confessorem tuum deposito carnis velamine beatae inmortalitatis trabea sublimasti, concede nobis supplicibus tuis, ut quem ad laudem et gloriam nominis tui honore imperii exaltasti in terris pium ac perpetuum intercessorem habere mereamur in coelis. Per. = Comemor. de Sta. Agnete, et de Sta. Maria. = Ad Matut. Invitat. Confessorum Regem. = Ymn. Jhesu redempt. = In Noct. Aña. Beatus vir cum sequent. et suis Psalm. et V). de Comun. Confessor. = Lect. I. Cupiens Sanctus Karolus Magnus Beati Jacobi Apostoli monitis obedire, disposuit ire versus Yspaniam, et eam catholice fidei subiugare. Capta vero civitate Narbona et munita, in qua Yspania inchoatur, perveniens ad terram Rossilionis quae est principium Cathaloniae, Christi auxilium et Beatae Virginis Mariae humiliter imploravit. = R). Euge serve. = Lect. II. Oratione vero completa intendens in coelum vidit Beatam Mariam Christum eius filium defferentem. Vidit etiam Beatos Jacobum et Andream manentes unum a dextris et alium a sinistris. Quos cum inspiceret Sanctus Karolus stupens in splendoribus percepit Beatam Virginem sic loquentem: Ne paveas Christi miles Karole, brachium et deffensor Ecclesiae, quoniam nos tecum in bello erimus et liberabimus te cum victoria et salute. = R). Qui me confessus. = Lect. III. Sed cum montes transieris Pireneos obsidebis civitatem Gerundae, et eam licet cum laboribus obtinebis. In qua ad mei honorem et reverentiam edificabis ecclesiam Cathedralem. Benedicam tibi et diriguam te super omnes milites huius mundi et habebis Sanctum Jacobum nepotem meum directorem et tocius Yspaniae protectorem. Quibus dictis disparuit visio premonstrata. = R). Sancte Karole. = Lect. IIII. tunc Sanctus Karolus in Domino confortatus suum exercitum animavit. Et cum in fervore spiritus exercitum infidelium invassiset, ceperunt terga vertere et totis viribus fugere, non valentes resistere Cristianis. Finaliter obtenta victoria in campo qui dicitur Nulet edificavit ecclesiam sub invocatione Beati Andreae Apostoli, in qua nunc religiosorum monasterium est constructum. Captis insuper castris et villis Valispirii et Rossilionis, et ad locum qui dicitur Saclusa Sanctus Karolus devenisset, scivit Regem Marcilium intus fuisse inclusum. Ideo ex tunc Saclusa vocatur, qui Mons acutus antea vocabatur. = R). Sanctus Karolus. = Lect. V. Infidelibus tandem inde fugatis pervenit ad montis verticem qui vocatur Albarras. Postea nominatus est Malpartus, ubi invenit resistentiam ne transiret. Tunc Sanctus Karolus aciem divisit per partes: unam per collum de Panisas, ubi ad honorem Sancti Martini ecclesiam fabricavit: aliam vero partem per abruta montium destinavit. Sarraceni vero divisam aciem intuentes, ceperunt fugere versus civitatem Gerundae, timentes ne capti, in medio remanerent inclusi. = R). Sanctissime Confessor Christi Karole. = Lect. VI. Quod audiens Sanctus Karolus destruxit omnia fortalicia de quibus Christianis transeuntibus periculum imminebat. Qui persequendo impios, versus Gerundam arripuit viam suam, et perveniens ad locum de Ramis in honorem Sancti Juliani ecclesiam edificavit, rotulandus etiam capellam Sanctae Teclae Virginis in eisdem terminis ordinavit. Beatus vero Turpinus, Remensis Archiepiscopus altare Sancti Vincentii ibidem exaltavit. = R). Ecce homo. = Lect. VII. Nemo lucernam accendit. = R). O quam admirabilis vir. = Lect. VIII. Tunc Sanctus Karolus devote consurgens ivit versus vallem Hostalesii, et egressus de loco qui dicitur Sent Madir, exivit obviam Sarracenis, de quibus obtinuit victoriam et honorem. Et propter hoc ibidem constituit monasterium monachorum construendo altare maius sub invocatione Virginis gloriosae. Sed quia locus ille Sarracenis fuit amarus, ideo Sancta Maria de Amer ex tunc fuit ab incolis nominatus. = R). Beatus Karolus. = Lect. IX. Recedens inde Sanctus Karolus rediit ad montem de Barufa, qui est juxta vallem Tenebrosam, et obsedit civitatem Gerundae. Quam nequivit tunc capere, licet eam multis vicibus debellasset. Contigit tamen quadam die veneris hora completorii, coeli facie clarescente, crucem magnam et rubeam lumine undique adornatam super mesquitam civitatis Gerundae, ubi nunc edificata est ecclesia Cathedralis, per quatuor horas cunctis videntibus permansisse, gutas etiam sanguinis cecidisse. = R). Te secutus miles iste et acceptus tibi Christe, comparatus Heliseo, opus egit dignum Deo. V). Qui dum orat, languor cedit, mors fugatur, vita redit. = R). Comparatus. Gloria. = Te Deum. = V). ante Laud. Non est inventus. = In Laud. Aña. Precinctus fortitudine et potitus victoria donavit sanctitudine Rex Karolus in gloria. Psal. Dnus. regn. cum reliq. = Aña. Jubilemus Altissimo in atleta sanctissimo cui missa per spiritum cerva duxit exercitum. = Aña. In deserto dum devias et disponis excubias tibi Deus aparuit ales fidem exhibuit. = Aña. Passionis Dominicae veneratur miracula Regem virtutis celice benedixit in secula. = Aña. In cithara et timpano laudes dicamus Domino qui culpae missit regiae quartam latricem veniae. = Capit. et reliqua omnia de Comun. Confesor.

Sigue el III