VIII. Presentatio litterarum Apostolicarum super dogmatizatione et libris Raymundi Lull, 1388

VIII.

Presentatio litterarum Apostolicarum super dogmatizatione et libris Raymundi Lull, an. M.CCC.LXXXVIII. (Vid. página 158).

Ex arch. Gerundens. 

Noverint universi quod die vicesima nona mensis julii anno a Nativitate Domini M.CCC.LXXXVIII. coram reverendo in Christo Patre et Domino Domino Berengario Dei gratia Episcopo Gerundensi intus suum episcopale palatium Gerundense, videlicet ad ipsius palacii gradarium inferius sive maius presentialiter existente in meique Ludovici Carbonelli, clerici et notarii publici ipsius reverendi Domini Episcopi Gerundensis ac testium scilicet venerabilium virorum Dominorum Bernardi de Campis, canonici, Petri de Carraria et Petri Arnaldi, presbiterorum de Capitulo eclesiae Gerundensis ad haec spetialiter vocatorum et rogatorum presentia personaliter constitutus discretus Petrus Tortosa, causidicus, civis Gerundensis, procurator fiscalis ut asseruit et procuratorio nomine reverendi et religiosi Fratris Nicholay Eymerici in Sacra Pagina professoris, ordinis Fratrum Praedicatorum ac Inquisitoris hereticae pravitatis in regnis et terris ditioni Serenissimi Domini Regis Aragonum subjectis a Sede Apostolica spetialiter deputati quandam patentem pergameneam litteram Domini Gregorii sanctisimae memoriae Papae XI. eiusdem Domini Papae vera bulla plumbea in cordulis canapis more Romanae curiae bullatam, non viciatam, non cancellatam, non abolitam, non abrasam, neque suspectam in aliqua sui parte, sed omni prorsus vicio et suspicione carentem cuius tenor inserius est insertus, praefato reverendo Domino Episcopo exhibuit, obtulit seu etiam presentavit, petiitque et requisivit humiliter et instanter quatinus ad ipsius litterae Apostolicae et contentorum in ea executionem procedere dignaretur juxta formam in ipsa littera sibi traditam seu directam. Prefatus vero reverendus Dominus Episcopus litteram eandem recipiens de manibus porrigentis cum debitis reverentia et honore habebat ut dixit et habuit illam pro presentata et lecta offerens tamen se paratum deliberato primitus super ipsa mandatis Apostolicis eficaciter obedire. Dictus vero Berengarius Tortosa procuratorio nomine supra dicto petiit et requisivit sibi a dicto reverendo Inquisitori de predictis fieri et tradi quotquot vellent publica instrumenta per me notarium publicum superius et subscriptum. Tenor vero dicta litterae Apostolicae de verbo ad verbum sequitur, et est talis.

Gregorius Episcopus servus servorum Dei. Venerabilibus fratribus Archiepiscopo Terraconensi eiusque suffraganeis salutem et Apostolicam benedictionem. Conservationi puritatis catholicae fidei quam multi nequam filii scelerati suis falsis assertionibus maculare nitentes inter triticum purum agri Dominici pestiferum semen zizaniae seminare, cum ad nostrum praecipue spectet officium ut evellamus prava, et destruamus perversa, providere salubriter et animarum illaqueationibus obviare confestim plenis desideriis affectantes, opportuna in hiis quae possumus remedia studio pastoralis solicitudinis adhibemus. Dudum siquidem dilectus filius Nicholaus Aymerici, ordinis Fratrum Praedicatorum, professor in Sacra Theologia, Magister in regnis Aragoniae, Valentiae et Maioricarum, Inquisitor hereticae pravitatis nobis exposuit se in regnis eisdem invenisse viginti volumina diversorum librorum in vulgari scriptorum a quodam Raymundo Lull, cive Maioricensi editorum, in quibus ut ipsi Inquisitori videbatur multi continebantur errores et hereses manifeste et quod nonnulli de praedictis et aliis regnis libris utebantur eisdem, et eorum doctrinae dabant fidem non modicam in grande suarum periculum animarum, supplicavitque nobis Inquisitor ipse ut ne simplices deciperentur ex libris ipsis dignaremur in hac parte de opportuno remedio providere. Nos autem cupientes animarum jam forsan imbutarum et quae imbui possent ex perverso dogmate dictorum librorum periculis celeriter obviare, dictos libros per venerabilem fratrem nostrum Petrum, Episcopum Ostien. et per quam plures etiam ultra vigenum numerum in eadem Theologia magistros examinari fecimus diligenter, per quorum relationem tandem habuimus quod ipsi dictos libros omnes cum multa diligentia legerant et examinaverant et quod ultra ducentos articulos erroneos et hereticales invenerant in eisdem. Super quibus inter eosdem Episcopum et magistros sepius et demum coram nobis habita disputatione solemni ipsos articulos quos ad vitandum prolixitatis tedium et horribilitatem eorum haberi volumus presentibus pro expressis, erroneos et manifeste hereticales de dictorum Episcopi et Magistrorum concordi consilio censuimus reputandos. Cum autem sicut Inquisitoris prefati continebat assertio, in praedictis regnis alii libri qui asseruntur editi a jam dicto Raymundo reperti dicantur, in quibus huiusmodi jam reperti et alii errores et hereses creduntur probabiliter contineri, Nos volentes de huiusmodi aliis libris et eorum doctrina informari plenarie et super eis providere salubriter, ne fideles in errores huiusmodi dampnabiliter prolabantur, fraternitati vestrae de fratrum nostrorum consilio per Apostolica scripta committimus et mandamus quatinus diebus dominis et festivis in singulis ecclesiis vestris cathedralibus ac curatis necnon religiosorum quorumcumque ordinum exemptorum et non exemptorum, etiam Cisterciensium, Cartusiensium, Cluniacensium, Praemontratensium, Grandimontensium, Sanctorum Benedicti et Augustini ac Fratrum Praedicatorum, Minorum, Heremitarum eiusdem Sancti Agustini ac Carmelitarum et aliorum ordinum vestrarum civitatum et dioc. intra Missarum sollempnia existentibus populis ad divina, et in praedicationibus per vos vel alios quam cito comode poteritis, faciatis proponi quod omnes et singulae personae utriusque sexus cuiuscumque status, ordinis vel conditionis existant, earundem vestrarum civitatum et diocessuum seu commorantes in eis, habentes libros quoscumque a praefato Raymundo editos ut prefertur ipsos infra unius mensis spatium vobis assignare, et illi qui sciunt alias personas libros eosdem habentes eas vobis revelare ac nominare procurent, vosque libros recipi faciatis eosdem. Quos cum habueritis eos quam cito comode poteritis, curetis nobis fideliter destinare, ut ipsos simili examini subicere valeamus. Coeterum quia doctrina seu potius dogmatizatio predictorum librorum examinatorum reperitur erronea, hereticalis et periculosa nimium animabus, et vehemens suspicio est habenda quod in aliis libris editis a dicto Raymundo similes vel alii ut prefertur contineantur errores, vobis mandamus quod omnibus et singulis eisdem personis vestrarum civitatum et dioc. doctrinam seu potius dogmatizationem et usum huiusmodi librorum interdicere studeatis, donec super hiis per Sedem Apostolicam aliud fuerit ordinatum, contradictores per censuram ecclesiasticam appellatione postposita compescendo: non obstantibus si aliquibus comuniter vel divisim a Sede Apostolica sit indultum quod interdici, suspendi, vel excomunicari aut extra vel ultra certa loca ad judicium vocari non possint per litteras Apostolicas non facientes plenam et expressam ac de verbo ad verbum de indulto huiusmodi mentionem, et quibuslibet exemptionis ac aliis privilegiis et litteris Apostolicis quibuscumque locis personis vel ordinibus sub quacumque forma vel expressione verborum ab eadem Sede concessis de quibus quorumque totis tenoribus et de verbo ad verbum in nostris litteris mentio sit habenda et per quae presentis mandati nostri efectus valeat quomodolibet impediri. Insuper volumus quod per se, frater Archiepiscope, tenor presentium sub tuo vel officialis tui sigillo vobis, fratres sufraganei, transmittatur, cui per vos adhiberi volumus velut ipsis originalibus plenam fidem. Datum Avinione VIII. kalendas februarii, pontificatus nostri anno sexto. = Quae quidem fuerunt acta Gerundae die, mense, anno et loco ac presentibus testibus per me superius expressatis. Fuit factum unum publicum instrumentum et missum magistro M. de Podio apud Barchinonam Predicatori.

Item prefatus Dominus Episcopus mandavit inde fieri et tradi dicto procuratori et suo principali litteras opportunas etiam per modum publici instrumenti, si oportuerit et petitum fuerit, sigillo suo appendenti communitas. Actum ut supra. Testes ut ibidem. Factum fuit et traditum unum in forma publica dicto reverendo Inquisitori.

Universis et singulis presentes litteras seu presens instrumentum publicum inspecturis Berengarius Dei gratia Episcopus Gerundensis salutem in Domino Jhesu Christo. Nos quasdam Sanctissimi in Christo Patris Domini Gregorii foelicis recordationis Papae XI. patentes pergameneas litteras eiusdem Domini nostri Papae vera bulla plumbea in cordulis canapis more Romanae curiae bullatas, non viciatas, non cancellatas, non abolitas, non abrasas, nec suspectas in aliqua sui parte, sed omni prorsus vicio et suspicione carentes nobis pro parte reverendi et religiosi Fratris Nicholay Eymerici in Sacra Theologia Magistri in regnis et terris ditioni Serenissimi Domini nostri Regis Aragonum subjectis Inquisitoris hereticae pravitatis die datae presentis presentatas tenuisse, vidisse et legisse noveritis in haec verba; Gregorius Episcopus, etc. Inseritur tota ut supra. = In quorum omnium testimonium presentes litteras in modum publici instrumenti fieri et publicari, nostrique sigilli appocisione muniri, dictoque reverendo Inquisitori tradi jussimus per notarium publicum infrascriptum. Datum et actum in nostro episcopali palatio Gerundensi die XXIX. mensis julii anno a Nativitate Domini M.CCC.LXXXVIII. ac presentibus et ad haec vocatis per nos testibus venerabilibus viris Bernardo de Campis, canonico, ac Petro de Carraria et Petro Arnaldi, presbiteris de Capitulo nostrae ecclesiae Gerundensis. 

Ego Ludovicus Carbonelli, clericus et notarius publicus reverendi Domini Episcopi Gerundensis praedictarum litterarum Apostolicarum presentationi ac omnibus aliis supra dictis dum ut premittitur per dictum reverendum Dominum Episcopum et coram eo fierent, una cum prenominatis testibus vocatus et requisitus interfui, eaque de dicti reverendi Domini Episcopi mandato seu jussu in notam recepi, publicavi, et in hanc formam publicam redigens scripsi et clausi una cum appensione sigilli prefati reverendi Domini Episcopi meum signum solitum apponendo. Constatque mihi de raso et emendato in fine antepenultimae lineae in dictione octuagessima.

V. Constitutiones de officio divino in choro recitando.

V.

Constitutiones de officio divino in choro recitando. (Vid. pág. 23.)

In fine consuet. eccl. Gerund.

In nomine Domini nostri Jhesu Christi, eiusque beatissimae matris Mariae virginis gloriosae nos Berengarius Dei gratia electus, confirmatus in Episcopum Gerundensem predecessorum nostrorum in hiis potissime quae bonas et approbatas consuetudines nostrae Gerundensis ecclesiae concernere dinoscuntur vestigiis inhaerentes, de venerabilium fratrum nostrorum Capituli eiusdem ecclesiae consilio et assensu statuimus et etiam ordinamus, seu statuta et ordinationes facimus quae sequuntur, quaeque etiam de eisdem consilio et assensu ab omnibus, ut subscribitur, observari volumus et jubemus sub poenis peccuniariis infra scriptis. Quas unicuique imponimus, et quemlibet facturum contrarium incurrere, ac super eorum cuiuslibet bonis operi seu fabricae dictae ecclesiae vice qualibet, seu quociens inciderit in easdem applicari decernimus ipso facto.

Primo igitur statuimus et etiam ordinamus quod nullus cuiuscumque dignitatis, status, gradus vel conditionis existat, Missam infra dictam ecclesiam Gerundensem, aut in Missis maioribus, matutinalibus vel aliis conventualibus quae in ipsa ecclesia habent quotidie celebrari, Evangelium vel epistolam ut subdiachonus, sive etiam ipsas Missas de coetero audeat dicere vel cantare, nisi in Matutinis in choro cum aliis illic interfuerit ipsa die. Et hoc sub poena trium solidorum monetae Barchin. de terno, nisi super hiis a nobis, seu nostro Vicario in spiritualibus generali obtinuerint licentiam spetialem.

Item ne quisquam presbiterorum de Capitulo Gerundensi vel extra cuiuscumque dignitatis, status, gradus vel conditionis existat in Nativitatis, Apparitionis, Resurrectionis, Ascensionis Domini, Pentechostes, Sacratissimi Corporis eiusdem Domini nostri Jhesu Christi, Purificationis, Annunciationis, Assumptionis vel Nativitatis Beatae Mariae Virginis eiusdem Domini nostri matris vel omnium Sanctorum festivitatibus aut diebus dominicis Missas peculiares seu votivas in dicta ecclesia vel claustro eiusdem celebret, dum processio fiet ad ipsum claustrum nec etiam eisdem diebus vel aliis festivis aliquo inibi praedicante ipsa praedicatione durante nisi in altaribus Sepulcri, claustri et quatuor Evangelistarum sub poena trium solidorum dictae monetae.

Item ne aliquis praedictorum dictis diebus festivis vel etiam sabbatinis quibus ibidem Missa de Beata Virgine Genitrice sollemniter celebrabitur ut est moris in Missis suis particularibus sive peculiaribus vel votivis incepta Missa maiori elevet sacratissimum Corpus Christi in ipsa ecclesia, preterquam in Sepulcri, claustri, et quatuor Evangelistarum altaribus supra dictis dum Missa maior predicta celebrabitur in eadem, donec per celebrantem ipsam Missam fuerit elevatum et hoc sub poena predicta trium solidorum dictae monetae. Dies autem dominicos quibus fiet simplex festum vel duplex signorum medianorum dumtaxat preterquam diem Ramis Palmarum qua recitante Missae maioris Diachono Passionem nullum sub dictae poenae trium solidorum incursione permittimus in Missis suis praedictis nisi in altaribus preexceptis procedere tali modo quod elevet sanctissimum Corpus Christi antequam ipsa Passio finiatur, sub praesenti statuto nolumus comprehendi.

Item quia in matutinis quae ante lucem ibidem comuniter celebrantur nonnulli desides antiquam et approbatam consuetudinem eiusdem ecclesiae infra scriptam quantum in eis est interrumpere non verentes chorum ipsius ecclesiae primo psalmo cum sua antiphona jam finito intrare presumunt, et inibi remanere callide et occulte, ac si primitus advenissent; idcirco volentes tali segni et ignavi calliditati occurrere juxta posse statuimus et etiam ordinamus, ne quivis clericus ipsius ecclesiae vel etiam aliunde cuiuscumque dignitatis, status, gradus vel conditionis existat chorum praedictum finito ibidem primo psalmo cum sua antiphona introire, ibidemque remanere audeat vel praesumat sub poena trium solidorum dictae monetae ultra amissionem oblationis quam si interessent adquirerent ipsa die.

Item quod quilibet incurrentium dictas poenas vel aliquam earumdem illas seu illam infra biduum postquam inciderint ut est dictum operario seu procuratori fabricae supradictae sub incursione poenae similis eidem fabricae applicandae persolvere et tradere vel saltem denunciare specifice teneatur, ipseque operarius seu procurator illam seu illas infra decem dies postquam illud sciverit sub similis penae incursu et similiter applicandae habeat exhigere cum effectu. Fuerunt factae per dictum dominum electum et Capitulum Gerundensem in thesauraria dictae ecclesiae ad trinum tractum campanae ad Capitulum generale celebrandum convocatum et congregatum ad hoc et alia negotia ipsius ecclesiae facienda sive de ipsius honorabilis Capituli consilio et assensu die secunda junii anno a nativitate Domini millessimo trecentesimo LXXX sexto. Testes Berengarius Cerdani, beneficiatus, et Dominicus Cardona deserviens presbiter eiusdem ecclesiae.

Fuerunt publicatae constitutiones et ordinationes predictae de dicti domini Episcopi mandato in choro dictae ecclesiae Gerundensis die sabbati quinta januarii anno a nativitate Domini millesimo trecentesimo octuagesimo septimo statim expletis vesperis in ipso choro ipsa die quae erat vigilia Apparitionis Domini, praesentibus ibidem praefato Reverendo domino Episcopo et clero ipsius ecclesiae, me Ludovico Carbonelli, clerico et notario ipsius Domini Episcopi publicationem praedictam faciente, ac presentibus et vocatis testibus discreto Johanne de Quintano presbitero, et P. Andreae clerico Gerundensi.

Constitutio de vestibus clericorum